قواعد نگارشی و دستور زبان فارسی

• نکات نشانه گذاری:

1. در نگارش فارسی، برای تمامی نقل قول‌‌ها فقط از گیومه («») استفاده می‌شود، نه از نشان نقل قول انگلیسی (” “) یا براکت‌های دوتایی (《 》).

      در صفحه کلید استاندارد فارسی، برای تایپ گیومه از کلیدهای ترکیبی  Shift+م و  Shift+ن استفاده می‌شود.

      2.بین نهاد و گزاره ویرگول قرار نمیگیرد.

      3.بعد از حروف اضافه (را، و، تا) ویرگول گذاشته نمی‌شود.

      4.همه علامت‌های نگارشی فارسی، از جمله ویرگول(،)، نقطه(.)، علامت سوال(؟) به کلمه قبل از خود می‌چسبند و از کلمه بعدی جدا می‌شوند و بر           گیومه تقدم دارند. 

        برای مثال: «سارا رفت.» درست است و «سارا رفت». غلط.

 

• نکات رسم الخط:

1.  از کیبورد استاندارد فارسی استفاده شود که نیم فاصله دارد . (Ctrl + Shift +2)
2.  رعایت نیم فاصله در همه‌ی متن الزامیست.
3. نشانه جمع «ها» همیشه جدا و با نیم فاصله نوشته می‌شود. مثال:کتابها، درختها ، حرفها.
4. در ابتدای افعال «می» با نیم فاصله نوشته می‌شود . مثال: میروم، میخواهد، میتوانند.
5. کلمات چند جزئی مانند: همین‌طور، این‌قدر، روان‌شناسی و … با نیم فاصله نوشته می‌شوند.
6. ه کسره به صورت درست استفاده شود.

روش تشخیص درستی ه کسره:

اگر به جای «ه» از «است» استفاده کنیم جمله درست باقی می‌ماند؟

اگر هنگام استفاده از «ه» کسره جواب سوال بالا مثبت بود، پس استفاده از حرف «ه» در آخر کلمۀ مورد نظر درست است، در غیر این صورت باید «ه» را حذف کنیم. مثلا وقتی می‌گوییم «ظاهرش بده» با حذف «ه» از آخر کلمۀ «بده» و جایگذاری «است» جمله تبدیل به «ظاهرش بد است» می‌شود که کاملاً صحیح است؛ اما اگر بنویسیم «ماشینه خارجی خراب شد» اشتباه است؛ چرا که با حذف «ه» جمله تبدیل به «ماشین است خارجی خراب شد» می‌شود که اصلاً معنایی ندارد، پس « ماشینِ خارجی خراب شد» صورت درست آن است.

البته توجه داشته باشید این روش استثنائاتی نیز دارد. در مواردی که «ه» به عنوان معرفه استفاده می‌شود، این روش کار نمی‌کند. «ه» برای معرفه در واقع در کلماتی مانند «خانمه، پسره» هستند و «اون خانمه از اینجا رد شد» منظورمان خانمی است که می‌شناسیم. اگر بگوییم «اون خانم است از اینجا رد شد» معنی جمله اشتباه می‌شود، اما باز هم استفاده از «ه» صحیح بوده و «ه» کسره به درستی رعایت شده است.

1. کلمات مختوم به «ه» غیر‌ملفوظ در حالت مضاف «ی» میگیرند نه «ء». مثال :خانه‌ی من، سفینه‌ی فضایی، لغتنامه‌ی دهخدا 
2. ضمایر ملکی مثل «ام»، «ات» و … بعد از کلمات مختوم به «ه» با نیم فاصله می‌آید. مثل: «خالم» نادرست و «خاله‌ام» درست است – «خونت» نادرست و «خونه‌ات» درست است.

 

 

شکسته نویسی یا دستور خط گفتاری، شکل نوشتاری کلمات است که با زبان گفتار یا محاوره مطابقت دارد. در واقع؛ شکسته نویسی روشی است که با آن زبان محاوره‌ای را وارد دنیای نوشتن می‌کنیم.

 

• نکات شکسته نویسی:

1. نکته مهم: در شکسته نوشتن آنقدر واژه‌ها را تغییر ندهید که از قیافه آن‌‌ها تغییر کند خواننده مجبور شود چند‌بار یک کلمه را بخواند تا منظور شما را بفهمد. برای مثال: «وختی» نادرست و «وقتی» درست است.
2. کاهش تعداد هجا در بیشتر موارد راهنمای شکسته نویسی است یعنی وقتی تعداد هجا در شکل محاوره‌ای کمتر نمی‌شود نیازی به تغییر کلمه نیست مثال «می‌خورم» «می‌خوابم» تغییر نمی کند اما«می‌روم» در محاوره یک هجا کمتر می‌شود پس به صورت «می‌رم» نوشته می‌شود. نمونه‌های دیگر « می‌آیم» می‌شود «می‌آم» – «می‌گویم» می‌شود «می‌گم» – «می‌توانم» می‌شود « می‌تونم» -«بروم» می‌شود «برم» . پس واژه‌هایی که تعداد هجاهای آن در گفتار و نوشتار یکسان است نباید شکست.
3. برای شکسته نویسی «را» را به «رو» تغییر دهید نه به واو چسبیده برای مثال: «منو» نادرست و «من رو» درست است.
4. برای روان‌تر شدن خواندن، ضمیر در اول جمله حذف می‌شود. برای مثال «او به فروشگاه رفت» می‌شود «به فروشگاه رفت»، «من می‌خواستم بهش بگم» می‌شود «می‌خواستم بهش بگم»